سنتهاي قبل از غذا و هنگام صرف غذا:
1- گفتن نام خدا.
2- با دست راست خوردن.
3- از جلوی خود خوردن.
اين سنتها همه يکجا در يک حديث جمع شده است: «اي پسر، نام خدا را بگير و با دست راست بخور، و از جلو خودت بخور». (رواه مسلم).
4- پاک نمودن لقمه و خوردن آن اگر که از دست بيفتد بدليل حديث: «هر گاه لقمهي يکي از شما افتاد، اگر چيزي به آن چسبيده پاک کند، سپس آن را بخورد». (رواه مسلم).
5- با سه انگشت غذا خوردن: «حضرت رسول الله -صلى الله عليه وسلم- با سه انگشت غذا ميخوردند». (رواه مسلم).
معمولاً پيامبر -صلى الله عليه وسلم- چنين غذا ميخوردند، و اين کار افضل و بهترين است مگر اينکه نياز و ضرورتي وجود داشته باشد.
کيفيت نشستن: زانو بزند و بر کف پاهايش بنشيند، يا اينکه پاي راست را ايستاده نگه دارد و بر پاي چپش بنشيند.
این کيفيت که ذکر شد مستحب ميباشد. چنانکه حافظ ابن حجر در کتاب فتح الباري ذکر نموده است.
ستايش خداوند بعد از غذا خوردن.
«همانا خداوند از بندهاش خوشنود ميگردد هنگامي که غذاي را بخورد سپس ستايش او را بجاي آورد». (رواه مسلم).
دعاي پيامبر -صلى الله عليه وسلم- چنين بود: «الْحَمْدُ ِللهِ الَّذِيْ أَطْعَمَنِيْ هَذَا وَرَزَقَنِيْهِ، مِنْ غَيْرِ حَوْلٍ مِنِّيْ وَلاَ قُوَّةٍ». (ستايش از آن خدائيست که اين غذا را به من داد، و بدون توانائي و قدرتي از من آن را روزيم نمود).
فايده و نتيجه اين دعا:
«گناهان گذشتهاش بخشيده ميشود». (رواه ابوداود والترمذي وابن ماجه، وحسنه الحافظ والألباني).
سنتهاي نوشيدن
1- گفتن نام خدا.
2- با دست راست نوشيدن، بدليل حديث: «اي پسرک، نام خدا را بگير، و با دست راستت بخور …».
3- نفس کشيدن در بيرون (از ظرف آب) هنگام آب خوردن (يعني اينکه سه مرتبه نفس بکشد و به يک نفس آب ننوشد). پيامبر -صلى الله عليه وسلم- 3 بار هنگام نوشيدن نفس ميکشيد.
4- حالت نشسته نوشيدن: «هرگز يکي از شما ايستاده ننوشد». (رواه مسلم).
5- گفتن: «الْحَمْدُ ِللهِ» بعد از نوشيدن: (همانا خداوند از بندهاش خوشنود ميگردد هنگامي که غذاي را بخورد سپس ستايش او را بجا آورد و نوشيدني را بنوشد سپس ستايش او را بجا آورد». (رواه مسلم).